Özel Ordu Sevgi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Op. Dr. Tuğba Karadeniz Atalay, 10 adımda Stres Tipi İdrar Kaçırma ile başa
çıkmayı ve vajinal lazer ile cerrahi bir işleme gerek duyulmadan yapılan idrar
kaçırma tedavisini anlatıyor...
HER ÖKSÜRDÜĞÜNDE UTANMAYI KİM İSTER?
Stres tip idrar kaçırma daha çok kadınlarda görülen ve idrar
torbasını taşıyan kaslar ve bunların liflerindeki zayıflık nedeni ile idrar
tutma mekanizmalarının görevlerini yerine getirememesi sonucunda öksürme,
hapşırma, merdiven çıkma, ıkınma gibi karın içi basıncının arttığı durumlarda
kişinin istemsiz dolar ak idrar kaçırması durumudur. Bahsettiğimiz durumların
bir kişinin hayatında ne kadar sık olduğunu düşünürseniz yaşam kalitesini ne
kadar bozduğunu da tahmin etmek zor olmasa gerek Özel Ordu Sevgi Hastanesi
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı, Op. Dr. Tuğba Karadeniz Atalay, 10 adımda
stres tipi idrar kaçırma hastalığıyla mücadelenin yöntemine dikkat çekiyor...
Kadın anatomisinde mesaneyi ve idrar kanalını (üretra)
taşıyan kas demetleri ve lifler vardır. Bunlar aslında ne yazık ki zayıf
bağlardır. Mesanenin normal çalışması sırasında bu bağlar mesaneden idrarın
dışarı kaçmasını engeller. Doğum, hormonal değişiklikler, kabızlık, aşırı kilo,
fazla zayıflık, geçirilen bazı ameliyatlar bu kas ve liflerin zayıflamasına
neden olur. Bu durumlarda idrar kaçırmalar başlar.
1. İdrar kaçırma tedavisine nasıl karar veriliyor?
Bebeklik çağı dışında idrar kaçırmak hiçbir yaş grubu için
doğal değildir. Bu nedenle eğer idrar kaçırma oluyor ise bunun ne tipte olduğu
ayırt edilerek tedavi yapılmalıdır. Tedavi kararı verirken kişinin yaşı gibi
özellikleri, hormonal durumu, sosyal hayatı, cinsel yaşamı, tıbbi durumu,
muayenede kasların gevşekliği, beklentileri gibi çok yönlü bir değerlendirme
sonrasında tedavilere hasta ile birlikte karar verilir.
2. Stres tip idrar kaçırmanın tipleri var mı?
Kaçırmanın şiddetine göre hafif, orta ve şiddetli olarak 3
grupta incelemek mümkün. Tedavi seçeneklerini tartışırken de bu değerlendirme
bizim için önemli olmaktadır. Stres tip idrar kaçırma tek başına olabildiği
gibi aşırı aktif mesane olarak adlandırılan mesane duyarlılığında artışı ile de
birlikte olabilir. Bu durumun aydınlatılması da önemli olacaktır.
3. Ne tip tedaviler uygulanmaktadır?
Saf stres tip idrar kaçırma şikâyetleri olanlarda cerrahi ve
cerrahi dışı tedaviler olmak üzere seçenekler vardır. İleri derecede olan
hastalarda ilk tedavi cerrahi olarak bozuk olan anatominin düzeltilmesidir.
Hafif ve orta şiddetli olan olgularda ise cerrahi dışı pelvik taban kaslarını
güçlendirici fizik tedavi ve egzersiz ve esas olarak da son yıllarda vajinal lazer
uygulamaları önerilmektedir.
4. Vajinal lazer uygulaması nasıl çalışıyor?
Bahsettiğimiz gibi stres tip idrar kaçırmada esas etken
mesaneyi taşıyan kas ve liflerdeki gevşemedir. Bu durum kas ve liflerin protein
içeriklerinin değişmesine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Vajinal olarak
uygulanan lazer kas ve liflerde taze kolajen yapımını dokuların eski
özelliklerini kazanmasını sağlamaktadır. Bununla beraber vajen duvarındaki
cilt, ciltaltı dokusu ve kas-lif tabakasında kalınlaşma, damarlanmasında artış
ve doğal bir gençleşme sağlanabilmektedir.
5. Kullanılan lazerin bir özelliği var mı?
Lazer aslında bir çeşit enerji kaynağı ve bunun da çok
farklı tipleri var. Vajinal olarak uygulanan lazer derin tabakalara kadar
ilerleyip dokularda ölüme neden olmayan Erdmium-YAG lazerdir. Bunun özelliği
istenilen dokularda belirli oranda bir ısı etkisi yaratarak doku desteğini
sağlayan kolajen maddesinin yapımını uyarmak ve vajinal kanalda daralmayı
sağlamaktır.
6. Nasıl uygulanmaktadır?
Herhangi bir cerrahi kesi, anestezi gereksinimi olmadan
ayaktan uygulanan ve etkisi kısa süre içinde görülmeye başlayan bir tedavidir.
İşlem ayaktan yapılmakta ve 20-30dakikalık bir seans sonrasında hasta yürüyerek
gidebilmektedir. Bilinen sistemik bir yan etkisi yoktur. Kısa süreli bir ağrı
dışında bildirilmiş ciddi bir başka yan etkisi de bulunmamaktadır.
7. Diğer tedavilerle beraber kullanılabilir mi?
Bu uygulamanın yapılması daha sonra cerrahi gereksinim
olanlarda cerrahi başarısını arttırabilmekte ve cerrahiden istenilen etkiyi
almayan hastalarda da sonuçlarda iyileşmeyi sağlayabilmektedir. Aynın zamanda
başta bahsettiğimiz miks ya da karma tip idrar kaçırmalarda kullanılması
gereken ilaç tedavilerim açısından da herhangi bir problem oluşturmamaktadır.
8. Vajinal lazer sadece idrar kaçırma durumlarında mı
kullanılmaktadır?
Vajinal lazer aynı zamanda vajinal kanalın daraltılmasında,
kayganlık sorunu olan bayanlarda doku yenilenmesi için, özellikle meme kanseri
gibi hormon kullanımım sorunlu olan bayanlarda menapozun vajinal etkilerinin giderilmesinde
çok etkili bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bayanlardaki ağrılı ilişki
gibi cinsel sorunlarda da etkinliği bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Tüm
bunları bir arayan getirdiğimizde kadınlarda hayat kalitesini ciddi oranda
arttırabildiği gösterilmiştir.
9. Peki kaç seans uygulamak gerekir?
Pelvik kas-lif demetlerindeki durum, menapoz etkileri ve
kişinin şikayetlerine göre 1-3 seans uygulanmasın gerekebilmektedir.
10. Kimler bu işlemi tercih etmelidir?
Öncelikle hafif-orta derecede idrar kaçırma şikayetleri
olanlar, vajinal kanalın genişliğinin nedeni ile cinsel sorun yaşayanlar,
menopoz sonrasında özellikle ağrı, kaşıntı gibi şikayetleri olanlar bu tedavi
için başvurmalıdır. Bu işlem için başvuran hastalar tarafımızdan değerlendirildikten
sonra kişiye özel tedavi düzenlenebilmektedir. Buraya başvuran hastalarda
sadece lazer değil tüm cerrahi ve cerrahi dışı seçenekleri sunabilmek
önemlidir.